Tăng huyết áp nguyên phát và thứ phát. Việc chẩn đoán đúng loại tăng huyết áp là vô cùng quan trọng và quyết định đến việc chữa bệnh. Dưới đây chúng tôi sẽ chia sẻ cho bạn phân biệt hai loại cao huyết áp này.
Tăng huyết áp là gì?
Trước khi xác định rõ huyết áp nội sinh và thứ phát là như thế nào, chúng ta cùng lượt về các vấn đề liên quan đến huyết áp.
Huyết áp là lực của máu tác dụng trên thành động mạch khi tim đưa máu đi vào cơ thể. Tình trạng tăng huyết áp có nghĩa là áp lực máu tác động đến thành mạch sẽ cao hơn thông thường. Huyết áp tăng cao khi Tim bơm máu càng nhiều và động mạch lại nhỏ.
Tăng huyết áp là căn bệnh mạn tính khá phổ biến hiện nay. Bạn đã bị huyết áp cao suốt nhiều năm mà không có bất cứ dấu hiệu cảnh báo. Huyết áp cao không được kiểm soát làm gia tăng nguy cơ bị một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm bệnh tim, suy tim và đột quỵ.
Tăng huyết áp thứ phát
Tăng huyết áp thứ phát là huyết áp cao nhưng không biết nguyên nhân xảy ra nó. Báo cáo điều tra cho biết huyết áp thứ phát ở 90% số lượng bệnh nhân cao huyết áp.
Tăng huyết áp mạn tính
Khác với tăng huyết áp đơn thuần, tăng huyết áp thứ phát là huyết áp cao bất thường xảy ra do một tình trạng sức khỏe nào đó. Ví dụ bệnh nhân có tiền sử ảnh hưởng của bệnh lý thận, tim hoặc tuyến giáp. Những tình trạng bệnh lý có thể dẫn đến huyết áp thấp. Huyết áp thứ phát cũng có thể xảy ra trong thai kỳ.
Huyết áp thứ phát chiếm khoảng 10% số người cao huyết áp. Xu hướng của tình trạng này là huyết áp cao xuất hiện từ từ và chỉ số huyết áo tăng cao so với mức huyết áp thứ phát. Trong các trường hợp nặng, khi bệnh lý nền đã chữa trị, huyết áp sẽ trở lại ổn định hay hạ thấp hơn.
Nguyên nhân tăng huyết áp nguyên phát và thứ phát
Nguyên nhân
Như đã nói bên trên, huyết áp thường là khi huyết áp cao nhưng không biết nguyên nhân xảy của nó. Tuy nhiên, cũng có một số yếu tố nguy cơ khiến cho người này hay bị cao huyết áp hơn người kia. Các yếu tố này bao gồm:
- Thừa cân, béo phì.
- Ăn quá cay.
- Ít sức khỏe.
- Lạm dụng trà, cafe hay những đồ uống có chứa caffein tương tự.
- Hút thuốc lào nhẹ.
- Lo âu, mệt mỏi, không tập trung suy nghĩ được hoặc do rối loạn tâm thần.
- Trên 65 tuổi.
- Có người thân mắc cao huyết áp.
- Sống trong một khu vực thiếu thốn, vệ sinh yếu.
Nguyên nhân cao huyết áp thứ phát
Nhiều tình trạng sức khoẻ khác nhau dễ gây cao huyết áp tái phát, bao gồm:
Các bệnh lý ở thận bao gồm:
Bệnh thận tiền đái tháo đường, một trong các biến chứng của đái tháo đường. Bệnh tiểu đường có thể làm hư hại bộ lọc của thận và đưa đến huyết áp thấp.
Bệnh thận đa nang: Trong trường hợp nặng, u nang trong thận cản trở thận vận hành tốt hơn và gây gia tăng huyết áp.
Bệnh viên thận. Thận của bạn lọc kali và natri bằng cách dùng những thiết bị lọc siêu nhỏ gọi là cầu thận.Nếu các cầu thận tổn tương không thể làm việc bình thường sẽ dẫn đến cao huyết áp.
Hẹp động mạch thận
Các tình trạng bệnh lý liên quan đến tuyến thượng thận
Hội chứng Cushing: Sử dụng thuốc corticosteroid sẽ gây cao huyết áp thứ phát. Hoặc tăng huyết áp thứ phát do khối u tuyến yên hay một số nguyên nhân môi trường khiến cho tuyến thượng thận sản sinh ra các hormone cortisol.
Cường Aldosterone: Do tuyến thượng thận sản xuất ra các hormone aldosterone. Hậu quả làm cho thận trữ nhiều natri và kali gây cao huyết áp.
U tuỷ xương: Căn bệnh hiếm gặp hơn, làm sản sinh rất nhiều hormone adrenaline và noradrenalin. Khi 2 hormone tuyến giáp quá cao trong máu, hậu quả có thể dẫn đến mệt mỏi trong thời gian dài hay tăng huyết áp trong thời gian ngắn hạn.
Các tình trạng về tuyến giáp: Tình trạng suy giáp khi tuyến giáp không tiết đầy đủ hormone tuyến giáp hay rối loạn việc sản sinh quá mức hormone tuyến giáp sẽ dẫn đến bướu cổ.
Cường cận giáp: Những tuyến cận giáp kiểm soát nồng độ canxi và phospho trong máu. Nếu hormone tuyến ngoại giáp quá cao trong máu, lượng canxi trong máu sẽ tăng lên làm tích tụ canxi trong một số hệ thống cơ, hậu quả là cao huyết áp.
Các nguyên nhân cũng có thể gây nên cao huyết áp thứ phát bao gồm
Hẹp động mạch tim: Trong trường hợp này, động mạch trung tâm của cơ thể (động mạch não) phải thu hẹp. Tình trạng này buộc tim bị co bóp nhiều hơn nữa nhằm bơm máu vào động mạch trung tâm từ phần còn lại của cơ thể. Kết quả là gây cao huyết áp trở lại.
Chứng dừng tim lúc nghỉ ngơi
Thừa cân – Béo phì: Khi bạn tăng cân, lượng máu đi vào cơ thể cũng nhiều hơn. Hậu quả gây ra áp lực lên thành mạch máu và làm gia tăng huyết áp.
Thai kỳ: Mang thai sẽ làm các bệnh cao huyết áp sẵn có trở nên nghiêm trọng hơn hoặc gây thêm bệnh cao huyết áp (tăng huyết áp thai nghén hoặc tiền sản giật).
_________________________________________________________
Cùng tìm hiểu về nhịp tim và huyết áp
Tìm hiểu thêm về tăng huyết áp
Chia sẻ thêm về chỉ số đường huyết
Đọc và hiểu thêm về điều trị tiểu đường thai kỳ
Như thế nào là chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp
Xem thêm cơn đau thắt ngưc
Xem thêm về thức ăn dành cho người tiểu đường
Tìm hiểu thêm phối hợp thuốc huyết áp
Vietnamese
Chinese (Simplified)
English
French
German
Italian
Russian
Spanish