Lượng đường trong máu tăng cao và không ổn định là mối lo ngại của khá đông người bệnh tiểu đường. Tại sao chỉ số đường huyết cao lúc sáng sớm?
Chỉ số đường huyết lúc sáng sớm được hiểu như thế nào?
Chỉ số đường huyết lúc sáng sớm (hoặc chỉ số đường huyết khi đói) là một cận lâm sàng đơn giản giúp tầm soát và phát hiện các triệu chứng tiền đái tháo đường, đái tháo đường và đái tháo đường thai kỳ cũng như để đánh giá phản ứng thuốc của những người đã có chẩn đoán bị bệnh.
Glucose là một loại đường cần thiết trong máu và tế bào sản xuất glucose để nó tạo thành năng lượng cung cấp vào những hoạt động thường nhật.
Khi bạn ngủ, cơ thể sản sinh thêm Glucagon, một loại hormon từ tuyến tuỵ và giúp điều chỉnh nồng độ glucose trong máu. Đối với một cơ thể hoàn toàn bình thường, cơ thể sẽ sản sinh ra Insulin, cũng là một loại hormon bài tiết ra từ tuyến tuỵ và ảnh hưởng đến từng bộ phận cơ thể để kích thích cho tế bào tăng thu nhận Glucose, làm chậm lại sự tăng lượng Glucose máu do Glucagon tạo ra.
Vì vậy, khi kiểm tra chỉ số đường huyết vào lúc sớm tinh mơ thì chỉ số đường huyết của bạn sẽ ở mức thấp nhất, đây là một xét nghiệm cực kỳ chuẩn xác cho việc phát hiện đái tháo đường.
Ở nhiều người mắc đái tháo đường và tiền đái tháo đường cơ chế hoạt động bị bất bình thường, nguyên nhân là tuyến tụy sản xuất được không đầy đủ insulin hoặc một số mô không có tính nhạy cảm với insulin, đưa tới rối loạn đường huyết.
Bên cạnh đó, chỉ số đường huyết buổi sáng cũng rất quan trọng ở các bệnh nhân đã từng điều trị đái tháo đường, để người bệnh cũng như bác sĩ kiểm soát diễn biến bệnh với thuốc hiệu quả hơn nữa.
Tại sao mức chỉ số đường huyết cao vào lúc sáng sớm?
Đối với các bệnh nhân tiểu đường, bạn phải đặc biệt lưu ý để biết rõ nguyên do gây nên hiện tượng trên để từ đó có thể điều trị tận gốc vấn đề một cách hữu hiệu. Tăng đường huyết bình minh có thể xảy đến từ ba nguyên nhân riêng biệt sau:
-
Hiện tượng khi bình minh
Hiện tượng này xuất phát từ việc đường huyết lên cao và những thay đổi nồng độ hormone theo điều kiện sinh lý trong cơ thể. Cơ thể con người cũng có một cơ chế để duy trì trạng thái cân bằng khi những hoạt động xảy ra thuận tiện. Cụ thể, từ thời điểm nửa đêm cho đến 3 giờ sáng, lượng insulin cực thấp vì tuyến tụy không sản xuất insulin.
Sau nửa, khoảng 3 – 8 giờ sáng, cơ thể bắt đầu phóng thích lượng glucose có trong gan và trong máu kết hợp với các hormone quan trọng là hormone insulin, cortisol và glucagon nhằm chuẩn bị chào đón ngày mới. Các hormon trên làm thay đổi độ nhạy cảm của cơ thể về insulin, cộng với nồng độ insulin có sẵn trong máu đang xuống rất thấp gây ra chỉ số đường huyết lên cao bất thường.
-
Hiệu ứng Somogyi
Đây là nguyên nhân phổ biến thứ hai tạo nên tình trạng đường huyết lên cao bất thường lúc sáng sớm và cũng có thể coi là bệnh đường huyết phản ứng. Hiện tượng cũng hay bắt gặp ở các người bệnh đái tháo đường nhưng không quản lý được mức đường huyết như cung cấp không đầy đủ nguồn tinh bột, bổ sung quá lượng nước hoặc dùng quá liều insulin. Điều này khiến cho lượng đường máu của bệnh nhân hạ thấp khi nghỉ ngơi.
Lúc này, xu hướng tự nhiên của cơ thể là tăng sản xuất hormon có tác dụng tạo nên hormone glucagon cùng với lượng insulin giúp ổn định đường huyết. Từ đó, khiến lượng đường trong máu vọt lên rất cao.
-
Không uống đủ lượng thuốc hạ đường huyết trước bữa ăn
Uống thuốc hạ đường huyết không đúng liều làm cơ thể không khống chế được đường trong máu, những triệu chứng tiểu đường khó giảm nhẹ và điều tất yếu là chỉ số đường huyết cao lúc sáng sớm.
Biểu hiện khi chỉ số đường huyết lên cao lúc sáng
Với một số bệnh nhân khác, phần lớn những trường hợp đường huyết lên cao lúc sáng sớm sẽ không gây nên bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, một vài bệnh nhân tiểu đường sẽ bắt gặp hiện tượng đau đầu, ra mồ hôi.
Lúc này, bạn nên nhanh chóng kiểm tra chỉ số đường huyết để có thể trở về trạng thái ban đầu nha!
Cần làm gì khi chỉ số đường huyết cao vào sáng sớm?
Nếu mức chỉ số đường huyết hay lên cao vào sáng sớm, bạn cần chuẩn bị cho mình một số kiến thức y tế căn bản nhằm kịp thời xử trí, không để gây ra các biến chứng nguy hiểm. Bạn có thể tham khảo các phương pháp đã được chúng tôi tổng hợp dưới đây:
-
Thay đổi liều lượng thuốc hạ đường huyết
Nếu đã dùng thuốc hạ đường huyết mà mức đường huyết vẫn không giảm, bạn nên đến khám bác sĩ để được tư vấn và điều chỉnh lại đơn thuốc. Các bác sĩ sẽ nâng cao liều lượng sử dụng và rút ngắn thời gian uống thuốc hoặc dùng bổ sung một số thuốc phụ phù hợp giúp bạn quản lý mức đường huyết hiệu quả hơn nữa.
-
Bạn nên điều chỉnh liều lượng dùng thuốc
-
Tập luyện nhẹ nhàng
Trước bữa ăn sáng, bạn nên tập luyện đơn giản với một số bộ môn sau: Yoga, bơi lội, đi bộ nhanh hay đạp xe,… nhằm tự điều chỉnh lượng đường trong máu quay trở lại mức cần thiết.
-
Điều chỉnh bữa ăn
Bạn nên có một bữa nhẹ giàu protein và carbohydrate trước giờ đi ngủ sẽ giúp cơ thể không quá mệt mỏi. Bạn ăn sáng nhẹ nhàng hơn, chọn loại ngũ cốc chứa ít carbohydrate và đặc biệt không dùng các sản phẩm có đường như: bánh kẹo, nước ngọt, cà phê, nước trái cây và đồ ngọt. Chỉ cần một khẩu phần ăn uống sai cách cũng sẽ khiến cho mức glucose trong máu của bạn và cơ thể bạn dư thừa vài trăm calo.
Cần gặp bác sĩ khi có triệu chứng chỉ số đường huyết như thế nào?
Bất kỳ sự khác biệt lớn nào trong chỉ số đường huyết sáng sớm cũng cần gặp bác sĩ. Những người bị bệnh đái tháo đường và cả người có tiền sử về bệnh đái tháo đường nên đến bác sĩ khi:
- Lượng đường trong máu trở nên cao hay thấp hơn
- Mức đường huyết đang kiểm soát ổn định bỗng nhiên bắt đầu tăng
- Các triệu chứng mới hay nghiêm trọng khác của bệnh đái tháo đường
- Thay đổi thuốc của hay dừng điều trị
- Huyết áp cao đột ngột
- Nhiễm trùng hay vết loét sẽ không lành
- Bệnh đái tháo đường cần phải kiểm tra thường xuyên vì việc điều trị sẽ kéo dài theo tháng. Thông tin về chế độ dinh dưỡng và tập luyện là điều cần thiết giúp bác sĩ đưa ra một kế hoạch chữa trị phù hợp với mỗi người.
Để quản lý bệnh đái tháo đường, điều quan trọng là cần kiểm soát và giữ chỉ số đường huyết lúc sáng sớm được bình ổn. Đối với những trường hợp có biến chứng đái tháo đường, quản lý mức đường trong máu sẽ làm thay đổi tình hình và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh đái tháo đường.
Những người mắc đái tháo đường hay không đái tháo đường cũng cần được theo dõi chỉ số đường huyết định kỳ và ghi chép lại kết quả. Bạn nên nói chuyện với bác sĩ nếu phát hiện ra bất kỳ dấu hiệu hay triệu chứng khác thường nào.
Những bài viết liên quan
- Cùng tìm hiểu về cách điều trị tiểu đường thai kỳ
- Tìm hiểu thêm về cơn tăng huyết áp
- Chia sẻ thêm về tăng huyết áp khẩn cấp
- Đọc và hiểu thêm về món ăn cho người cao huyết áp
- Như thế nào là chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường
- Xem thêm đau ngực
- Xem thêm về huyết áp cao
- Tìm hiểu thêm huyết áp
- Hiểu thêm về đái tháo đường
- Cùng tìm hiểu về cao huyết áp
Vietnamese
Chinese (Simplified)
English
French
German
Italian
Russian
Spanish